Jakiś czas temu zamieszczałam na blogu wpis, w którym dzieliłam się z Wami najnowszymi wynikami badań dotyczącymi zaburzeń snu u dzieci. Pisałam o tym, jakie są najczęstsze przyczyny zaburzeń snu u dzieci oraz jak niedobór snu nawet ten krótkotrwały może wpływać na dziecięcy mózg. W związku z tym, że sen podobnie jak odpowiednie żywienie jest kluczowe dla rozwoju dziecka, dzisiaj postanowiłam zamieścić kolejny wpis, o tym jak poprawić sen dziecka.
Jak poprawić sen dziecka?
Pisałam już o tym, jak ważna jest odpowiednia temperatura i nawilżenie powietrza w pokoju dziecka (wspomniany wpis możecie przeczytać tutaj).
Pisałam również o zaciemnianiu pokoju do snu, co jest bardzo ważne zwłaszcza w okresie letnim (o tym przeczytacie tutaj).
Dzisiaj chciałam Wam napisać, co jeszcze możecie zrobić, aby sen Waszego dziecka był długi, nieprzerwany i regenerujący.
Zacznijmy najpierw od podstaw. 😊
Istnieją czynniki, które są kluczowe dla snu naszego dziecka. O wielu z nich wspominałam już w poprzednich wpisach, ale dzisiaj, chciałam zebrać, je wszystkie razem.
Czynniki, które pozytywnie wpływają na sen dziecka to:
- Odpowiednio zaciemnione pomieszczenie. Jeśli dziecko boi się ciemności (ten problem często pojawia się u starszych dzieci), można w pokoju pozostawić trochę światła, dopóki dziecko nie przyzwyczai się do ciemności. Dobrym rozwiązaniem jest kupienie lampki z regulacją natężenia światła. My korzystamy z takiej.
- Upewnienie się, czy nasze dziecko nie jest głodne lub spragnione. Ten problem dotyczy zazwyczaj maluchów, mniej więcej y do 3 lat. Starsze dzieci same powinny już odpowiednio reagować na głód i pragnienie.
- Sprawdzenie, czy w pokoju jest odpowiednia temperatura do snu (nie powinna być ani za niska i nie za wysoka)
- Odpowiednio przewietrzony pokój
- Sypialnia pozbawiona intensywnych bodźców (brak świecących lampek i zasłonięte rolety, jeśli do pokoju wpada zbyt dużo oświetlenia z ulicy)
- Stałe ramy snu (chodzenie spać i wstawanie mniej więcej o stałych porach)
- Rytuały przed snem
- Czytanie przed snem
- Zasypianie we własnym łóżku
- Ograniczenie przed snem czasu korzystania z urządzeń emitujących spektrum światła niebieskiego (tablety, smartfony, komputery, telewizory)
- Umiarkowana aktywność fizyczna w ciągu dnia
- Śniadanie bogate w tryptofan (najwięcej tego składnika znajdziecie w rybach, bananach, nasionach słonecznika i dyni, awokado czy w jajkach.
Jeśli mimo uwzględnienia wszystkich powyższych czynników, Twoje dziecko nadal ma problemy ze snem, warto, sięgnąć po nieco mocniejsze środki.
W pierwszym kroku należy bacznie przyjrzeć się temu, jak często Twoje dziecko korzysta z urządzeń emitujących niebieskiego światło. Nie tylko przed snem, ale w ciągu całego dnia!
Niebieskie światło a sen dziecka
Bardzo ważnym aspektem, który może istotnie poprawić jakość snu naszego dziecka jest ograniczenie do minimum czasu korzystania z urządzeń emitujących spektrum światła niebieskiego typu – telewizor, komputer, tablet, smartfon. Im dziecko młodsze tym mniej czasu powinno spędzać przed telewizorem czy telefonem. Dzieci do 2 roku życia nie powinny w ogóle korzystać z nowych technologii. Dzieci do 5 roku życia maksymalnie godzinę dziennie.
Niestety dzieci i młodzież wykorzystują te zdobycze techniki w coraz większym wymiarze czasu,
często nawet bezpośrednio przed snem. Korzystając permanentnie z tego typu nowości, dziecko często zaczyna rezygnować ze swoich podstawowych potrzeb, np. z potrzeby snu.
Najnowsze dane naukowe wskazują, że ponad 1/3 nastolatków zasypia przy włączonym telewizorze, a 22% z nich wykorzystuje gry komputerowe jako środek nasenny.
Badania pokazują również, że 41% amerykańskich pięciolatków ma telewizor w sypialni! Co jest moim zdaniem przerażające.
Z badań wynika, że w dłuższej perspektywie nadmierne korzystanie z urządzeń multimedialnych skraca całkowity czas snu, zaburza rytmy okołodobowy i zwiększa ryzyko wystąpienia u dziecka nieprawidłowych zachowań około sennych np. lunatykowania.
Jak poprawić sen dziecka? – propozycje domowej terapii
Bajki terapeutyczne – terapia problemów ze snem
Zaburzenia snu występują u dzieci również wtedy, kiedy w ich życiu pojawiają się problemy, wyzwania czy ważne zmiany. Nasze dziecko często nie zna sposobu jak radzić sobie z danym problemem. Wtedy warto wprowadzić dziecku bajki terapeutyczne.
Bajki terapeutyczne są adresowane do dzieci, głównie w wieku od 4 do 9 lat. Celem bajek terapeutycznych jest uspokojenie i zredukowanie problemów emocjonalnych.
Fabuła bajki terapeutycznej dotyczy różnych sytuacji wywołujących u dziecka lęk. Głównym bohaterem tych bajek jest małe zwierzątko lub dziecko czy zabawka, z którym dziecko może się identyfikować.
Cechą charakterystyczną wszystkich bajek terapeutycznych jest to, że główny bohater bajki zawsze znajduje się w trudnej sytuacji i przeżywa lęk, a wprowadzone do bajki postacie umożliwiają redukcję tego lęku.
Bohater uczy się różnych sposobów na przezwyciężanie tego lęku. Nabycie nowych umiejętności radzenia sobie z danym problemem, sprawia, że nasze dziecko w zupełnie inny sposób przeżywa problem i potrafi mu sprostać.
Bajkoterapia zaliczana jest do jednych z najbardziej popularnych form prowadzenia terapii wśród dzieci doświadczających zaburzeń snu.
Przy zaburzeniach snu u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym z tej formy pomocy korzysta większość dzieci. Ta forma pomaga w przezwyciężaniu lęków związanych z różnymi sytuacjami m.in. obawą przed snem czy koszmarami nocnymi.
Bajki terapeutyczne pokazują dziecku. jak trzeba sobie radzić i przedstawiają pewne wzorce postępowania. Sprawiają, że dzieci zaczynają rozumieć świat, w którym żyją i przestają czuć się samotnie.
Muzykoterapia – terapia problemów ze snem
Kolejnym świetnym rozwiązaniem, który pomaga dzieciom podczas zaburzeń snu, jest muzykoterapia.
Muzykoterapia polega na leczeniu poprzez słuchanie odpowiednio dobranych utworów muzycznych.
Muzyka działa szczególnie na sferę emocji człowieka, może pobudzać, wprawiać w niepokój, ale także łagodzić, uspokajać i harmonizować. W muzykoterapii zaburzeń snu wykorzystuje się spokojną muzykę np. kołysanki.
Amerykański muzykoterapeuta G.Arrington jako utwory uspakajająco-łagodzące, odpowiednie do zwalczania trudności w zasypianiu podawał m.in. następujące utwory:
- Largo z koncertu fortepianowego A-Dur Bacha
- Koncert fortepianowy F-moll Chopin