Prawidłowo zrównoważona i zbilansowana dieta zapewnia dziecku wszystkie składniki
odżywcze, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju organizmu. W dzieciństwie zaczynają się kształtować nawyki żywieniowe i jeśli pojawią się błędy, mogą się one utrwalić, skutkując nieprawidłowościami w żywieniu dorosłego człowieka. Błędy żywieniowe popełnione przez rodziców i przez przedszkola predysponują do rozwoju u dziecka licznych chorób, takich jak: otyłość, cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze czy osteoporoza. Zwiększa również ryzyko występowania próchnicy zębów, niedokrwistości, chorób układu krążenia, opóźnień wzrastania i dojrzewania. Niestety wyniki badań jednoznacznie pokazują, że żywienie dzieci w wieku przedszkolnym nie jest zbyt dobre.
Badania już od dawna pokazują, że nadwaga i otyłość stanowią coraz większy problem zdrowotny i społeczny u dzieci. Poza wpływem czynników genetycznych najważniejszą przyczyną otyłości u dzieci są niekorzystne zachowania społeczne.
Jednym z ważniejszych czynników, które sprzyjają otyłości dzieci, jest niedostateczna wiedza rodziców i opiekunów na temat wpływu prawidłowego żywienia na rozwój i zdrowie dziecka.
Zbyt duży nadmiar masy ciała u dzieci w wieku od 3 do 9 lat jest bardzo trudnym problemem terapeutyczny, dlatego tak bardzo ważna jest wszechstronna edukacja społeczeństwa głównie rodziców i opiekunów dzieci.
Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym – najczęstsze błędy!
W badaniach można zauważyć, jakie błędy żywieniowe pojawiają się u dzieci w wieku przedszkolnym najczęściej:
1. Zbyt późne śniadanie
Błędem żywieniowym mającym wpływ na kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych u dziecka jest zły rozkład posiłków w ciągu dnia. Z przeprowadzonych badań wynika, że aż 50% badanych dzieci nie je przed wyjściem do przedszkola śniadania.
Pierwszym posiłkiem dziecka jest śniadanie w przedszkolu podawane zazwyczaj w godzinach między 8.30 a 9.00. W przypadku niektórych dzieci zjedzone dopiero ponad 3 godziny od momentu wstania z łóżka.
Śniadanie jest bardzo ważnym posiłkiem w ciągu dnia, dzięki niemu nasze dziecko nabiera energii, potrzebnej do działania. Nie jedzenie śniadania w ciągu godziny od przebudzenia obniża odporność dziecka. Może również negatywnie wpływać na jego samopoczucie (dziecko może być bardziej płaczliwe i zdecydowanie mniej współpracujące).
2. Podjadanie między posiłkami
Kolejnym poważnym problemem jest podjadanie między posiłkami. Aż 83,3% rodziców deklaruje, że ich dziecko zjada co najmniej 2 przekąski, a prawie połowa (47%) nawet 3 dodatkowe przekąski w ciągu dnia.
Częste podjadanie między posiłkami dotyczy nie tylko dzieci o zbyt wysokiej wadze, ale i tych o zbyt niskiej wadze. Nic w tym dziwnego. Podjadanie może powodować u dziecka nadwagę, na skutek zbyt dużej podaży kalorycznej lub niedowagę u tych dzieci, które przez podjadanie, rezygnują ze zjadania głównych często bardziej kalorycznych i przede wszystkim bardziej wartościowych posiłków tj. śniadanie, obiad czy kolacja.
3. Nagradzanie i karanie jedzeniem
Z obserwacji badaczy wynika również, że rodzice wprowadzają do diety swoich dzieci słodkie przekąski, soki owocowe, słodycze, w formie nagrody i zachęty, aby przekonać dziecko do zjedzenia głównego posiłku.
Jest to ogromny błąd, który zaburza prawidłowy rytm głodu i sytości i u dziecka.
Najlepszym rozwiązaniem jest podawanie dziecku słodyczy i przekąsek, ale tylko tych zdrowych (tutaj możesz zobaczyć sklepowe zdrowe przekąski dla dziecka) o określonej porze dnia w formie posiłku. Dzięki temu nasze dziecko nie będzie domagało się słodyczy w innych momentach dnia.
4. Picie słodkich napojów zamiast wody
Niezwykle ważne w diecie dziecka jest odpowiednie spożycie napojów, szczególnie wody. Wyniki badań mówią jednak, że dzieci w wieku przedszkolnym najchętniej piją soki. Tylko co piąte dziecko pije soki domowej produkcji, wyciskane ze świeżych owoców.
Problem niedostatecznego spożycia wody mineralnej, a dużego soków owocowych jest bardzo poważny. Należy pamiętać, że soki nie służą zaspokajaniu pragnienia. Soki, ale tylko te 100-procentowe lub wyciskane w domu możemy podawać dziecku od czasu do czasu, jako dodatek do posiłku.
5. Niedostateczna ilość warzyw i owoców w diecie dziecka
W codziennej diecie dzieci w wieku przedszkolnym brakuje warzyw i owoców, które niestety często są zastępowane przez słodycze i napoje wysoko słodzone.
Przeprowadzone badania wskazują, że aż 41% dzieci nie je w ogóle warzyw. Z pozostałych spożywających warzywa dzieci prawie trzy czwarte spożywa tylko jedną porcję warzyw na obiad i najczęściej jest to pomidor lub kiszony ogórek. Tylko 10% badanych dzieci zjada dziennie 3 lub 4 porcje warzyw, w postaci surowej i gotowanej.
Niewiele lepiej jest z owocami. Zdecydowana większość dzieci (68%) je owoce 3–4 razy w miesiącu, a 4% nie spożywa owoców w ogóle. Najpopularniejszym owocem jest jabłko, które według badań lubi aż 50% dzieci, na drugim miejscu są banany 41%.
Większość dzieci, bo aż 89% preferuje sok owocowy zamiast owocu surowego.
6. Nadmierne spożywanie żywności typu fast-food
Badania pokazuje, że jeśli rodzina decyduje się na spożywanie posiłku poza domem, ponad połowa rodziców wybiera restaurację typu fast food, co z pewnością nie służy kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych u dziecka. Prawie 100% dzieci w wieku przedszkolnym żywi się w restauracjach typu fast-food.
Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym – brak świadomości rodziców i placówek wychowawczych
Wyniki badań pokazują, że rodzice nie zdają sobie sprawy ze skutków, jakie niesie za sobą zła dieta. Niestety okazuje się, że również placówki przedszkolne, które z założenia powinny być dużo bardziej świadome w tej dziedzinie, nie żywią odpowiednio swoich podopiecznych.
Przeprowadzona analiza jadłospisów w przedszkolu wykazała, że posiłki były nieprawidłowo przygotowywane.
Najczęściej pojawiającymi się nieprawidłowościami były:
- zbyt mała ilość świeżych warzyw i owoców
- niemal całkowity brak produktów pełnoziarnistych, takich jak np. pieczywo razowe
- duża liczba produktów przetworzonych (kisiel w proszku, wafelki itp.).
Żywienie dzieci w wieku przedszkolnym – podsumowanie
Z badań wynika, że tylko 34% analizowanych jadłospisów dzieci można uznać za urozmaicone i dostarczające dziecku wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Co przerażające badane dzieci nie jedzą regularnie warzyw i owoców. Prawie 56% dzieci nie je wyrobów z pełnoziarnistej mąki, a 15% badanych dzieci nigdy w życiu nie jadło ryb! Z niecierpliwością czekam na nowsze wyniki badań dotyczące żywienia dzieci w wieku przedszkolnym i po cichu liczę, że pojawią się w nich pozytywne zmiany.