Wszyscy dobrze wiemy, że zbilansowana i pełna wartości odżywczych dieta jest niezbędna do prawidłowego rozwoju dziecka. Najczęściej mówi się o żywieniu dziecka pod kątem jego odporności czy wzrostu. Odpowiednie żywienie ma jednak dużo większe znaczenie, niż mogłoby nam się wydawać. Dieta oprócz tego, że wzmacnia odporność dziecka, dzięki czemu pozwala mu uniknąć wiele chorób, jest również bardzo istotna dla rozwoju mózgu. Okazuje się, że istnieje dieta idealna dla rozwoju mózgu dziecka oraz składniki odżywcze, które są kluczowe z punktu widzenia naszego mózgu, których niedobory są odczuwane szczególnie dotkliwie.
Dieta dla mózgu dziecka – składniki wspierające mózg
Kwasy Omega -3
Nienasycone kwasy Omega-3 (DHA i EPA) są jednym głównych składników naszego mózgu. Mózg jest w 60% zbudowany z tłuszczów.
Dostarczenie kwasu Omega-3 w odpowiedniej ilości wspomaga funkcje poznawcze na przykład: przypominanie, podzielności uwagi, koncentrację czy szybkość myślenia.
Kwasy tłuszczowe są niezbędne zwłaszcza u dzieci w okresie szybkiego wzrostu i rozwoju mózgu.
Żeby dostarczyć dziecku odpowiednią dawką kwasów tłuszczowych oraz umożliwić wchłoniecie witamin tj. A, D, E i K, które rozpuszczają się tylko w tłuszczach, wystarczy 2 razy dziennie podać dziecku łyżkę oliwy czy oleju np. rzepakowego.
Inne produkty bogate w Omega-3:
- nasiona lnu,
- olej sojowy,
- produkty sojowe,
- orzechy,
- migdały,
- masło,
- pestki dyni,
- w zależności od sposobu chowu (!) również jajka i mięso
Dieta dla mózgu dziecka – dawniej i teraz
W ewolucji człowieka skład diety uległ znaczącej zmianie. Dieta w okresie paleolitu, kiedy wykształcał się profil genetyczny człowieka, zawierała kwasy Omega–3 do Omega–6 w stosunku 1:1.
Dzisiejsza powszechnie stosowana w krajach rozwiniętych dieta, czyli tzw. dieta zachodnia charakteryzuje się zupełnie odmienną proporcją tych kwasów, wynoszącą 1:10, a nawet 1:20, co świadczy o tym, że współczesna dieta wykazuje niedobór kwasów Omega –3, co prowadzi do zaburzeń w prawidłowym rozwoju układu nerwowego, ale także w zdrowiu psychicznym.
Lecytyna
Lecytyna stanowi podstawę błon komórek mózgowych i włókien nerwowych.
Jej rolą jest przenoszenie impulsów nerwowych, przyczynia się również do poprawy pamięci.
Lecytynę znajdziesz w:
- żółtkach jaj
- soi
- orzechach
- rybach
- rzepaku ziarnach słonecznika
- awokado
- oliwkach
Woda
Mózg składa się w 80% z wody, reszta to głównie substancje tłuszczowe, które stanowią ok. 60% suchej masy tego organu.
Z tego powodu uznaje się, że te dwa składniki diety mają szczególne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania mózgu.
Nawet niewielkie odwodnienie organizmu wynoszące 1–2%, może wpływać na pogorszenie zdolności poznawczych, powodować ogólne zmęczenie i zaburzenia koncentracji uwagi lub wywoływać zmiany nastroju.
Wyniki wielu badań potwierdzają, że odpowiednie nawodnienie organizmu wpływa na funkcje mózgu, a szczególnie widoczne jest to u dzieci i ludzi starszych.
Badania pokazują również, że funkcje poznawcze, takie jak uwaga, pamięć i wydajność organizmu, są upośledzone u lekko odwodnionych dzieci w wieku szkolnym.
Składniki wspierające mózg dziecka – naturalne wspomagacze:
Oprócz wymienionych składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania mózgu, warto również spożywać produkty odżywcze, które nie są dziecku bezwzględnie potrzebne, ale mogą za to znacznie wspomóc pracę mózgu, oraz uchronić je przed chorobami.
Naturalne wspomagacze – borówka amerykańska
Spożywanie borówek amerykańskich znacząco wpływa na zdolność zapamiętywania i pamięć krótkotrwałą.
Badania przeprowadzone na myszach, pokazują, że myszy, które spożywały borówki amerykańskie nawet w zaawansowanym wieku, były sprawne intelektualnie tak jak młodsi przedstawicieli gatunku.
Już garść borówek amerykańskich spożywanych regularnie co kilka dni, daje bardzo dobre rezultaty.
Naturalne wspomagacze – Kakao
Spożywanie pełnowartościowego kakao wspiera krążenie krwi w mózgu, głównie w hipokampie w strukturze mózgowej odpowiedzialnej za pamiętanie, dlatego bez wyrzutów sumienia możemy w niewielkiej ilości podawać naszym dzieciom czekoladę.
Najlepiej podawać gorzką czekoladę z zawartością powyżej 70% kakao, bez zbędnych dodatków chemicznych.
Mleczne czekolady mają w swoim składzie więcej cukru niż kakao, który niestety działa destrukcyjnie na mózg.
Naturalne wspomagacze – przyprawy
Wiele drogocennych składników pozytywnie wpływających na pracę mózgu zawierają przyprawy, dlatego
dodawanie ich do potraw oprócz wzbogacenia smaku może poprawić niektóre procesy poznawcze.
Przyprawy szczególnie polecane to:
- czosnek
- kurkuma i curry
- pieprz czarny
- mięta pieprzowa
- cynamon cejloński
Dieta idealna dla mózgu
Okazuję się, że oprócz pojedynczych składników odżywczych istnieje także cała dieta, której stosowanie sprzyja naszemu mózgowi.
Jaka to dieta?
Dieta śródziemnomorska!
Ten rodzaj diety zapewnia długotrwałą ochronę mózgu.
Dieta śródziemnomorska bogata jest przede wszystkim w:
- wielo- i jednonienasycone kwasy tłuszczowe
- tran
- witaminy z grupy B
- kwas foliowy
- witaminy A
- warzywa
- owoce
- oliwę z oliwek
- rośliny strączkowe
- ziarna zbóż
- umiarkowaną ilość ryb, nabiału
- ogranicza natomiast spożywanie czerwonego mięsa
Dieta ryzyka
Niestety tak samo jak istnieje dieta, której stosowanie sprzyja naszemu mózgowi, istnieje również dieta, której należy się wystrzegać. Za dietę ryzyka negatywnie wpływającą na mózg uznano dietę zachodnią.
Dieta zachodnia składa się przede wszystkim z:
- dużej ilość mięsa i nabiału
- kwasów nasyconych
- produktów wysoko przetworzonych tj. biała mąka i jej przetwory, ryż łuskany
- produktów poddanych wysokiej obróbce termicznej
- cukru
Dieta ta jest uboga w:
- warzywa
- owoce
- złożone węglowodany
- ryby
Cukier
Już tydzień wysokocukrowej diety potrafi pogorszyć pamięć, dlatego należy unikać cukru w diecie dziecka.
Nie oznacza to jednak, że dziecko ma całkowicie zrezygnować z jedzenia słodkich potraw.
W małych ilościach można na co dzień korzystać ze zdrowych zamienników cukru tj.
- miód
- Ksylitol/ Erytrol
- owoce świeże i suszone
- Syrop daktylowy/klonowy z agawy
- cukier kokosowy
Dieta dla mózgu dziecka – regularność spożywania posiłków
Oprócz tego, że mózg dziecka, aby dobrze się rozwijać, potrzebuję odpowiednich składników odżywczych, potrzebuje też regularności i stałej dostawy pożywienia.
Jeśli przerwy między posiłkami są dłuższe niż 3 czy 4 godziny (u każdego jest to sprawa indywidualna) u dziecka zaczyna spadać zdolność zarówno fizyczna, jak i psychiczna.
Dziecko, które ma zbyt długo przerwę w jedzeniu, staje się nerwowe oraz nie może skupić uwagi.
Dlatego bardzo ważne jest, aby dzieci jadły 4/5 regularnych wartościowych posiłków dziennie, które przez cały dzień będą zasilać ich mózg.